..:: O projekcie ::..

Głównym celem projektu jest wzmocnienie ochrony przyrody i środowiska (zarówno w skali ogólnopolskiej, jak w konkretnych wybranych zagrożonych miejscach) poprzez upowszechnienie wiedzy nt. obowiązującej od 30 kwietnia 2007 r. ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (stanowiącej transpozycję dyrektywy 2004/35/CE wprowadzającej m.in. odpowiedzialność przedsiębiorców za spowodowane szkody w siedliskach przyrodniczych), a także jej praktyczne wykorzystanie i wdrożenie.
Od 30 kwietnia 2007 r. obowiązują przepisy ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie ((Dz. U. Nr 75, poz. 493) stanowiącej transpozycję dyrektywy 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu (Dz.Urz. WE L 143/56 z 30.04.2004). Przepisy te wprowadzają bardziej rygorystyczne zasady odpowiedzialności sprawców szkód ekologicznych i stwarzają nowe możliwości działania dla organizacji ekologicznych. Ustawa obejmuje swoim działaniem zagrożenia szkodą w środowisku i (już zaistniałe) szkody w środowisku:

1. spowodowane przez działalność podmiotów korzystających ze środowiska stwarzającą ryzyko szkody w środowisku (definicja takiej działalności znajduje się w ustawie),
2. spowodowane przez inną działalność niż ww., podmiotu korzystającego ze środowiska, jeżeli dotyczą gatunków chronionych lub chronionych siedlisk przyrodniczych oraz wystąpiły z winy podmiotu korzystającego ze środowiska.

Od 30 kwietnia 2007 r. przedsiębiorcy odpowiadają więc nie tylko za katastrofy ekologiczne, ale np. gdy w wyniku ich działalności zmniejszy się powierzchnia chronionych siedlisk lub populacja podlegających ochronione ptaków, albo gdy znikną określone gatunki roślin. Ustawa dyscyplinuje i wprowadza jasne regulacje w przypadku zanieczyszczenia środowiska. Firmy, które korzystają ze środowiska, będą musiały naprawiać szkody, jeżeli zanieczyszczą wodę lub powierzchnię ziemi, albo zniszczą siedlisko przyrodnicze podlegające ochronie. Ponadto przedsiębiorcy będą musieli podejmować działania zapobiegawcze, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia zagrożenia.
Zgodnie z nową ustawą podmioty gospodarcze, które korzystają ze środowiska lub muszą posiadać pozwolenie zintegrowane, np. firmy energetyczne, hutnicze, chemiczne, mają obowiązek przeciwdziałania szkodom. Jeżeli dojdzie do bezpośredniego zagrożenia w środowisku, to wówczas przedsiębiorca musi natychmiast podjąć działania zapobiegawcze, które wyeliminują zagrożenie. Mogą one np. polegać na ograniczeniu emisji lub przeniesieniu produkcji w inne miejsce. Każdy podmiot sam powinien dokonać oceny czy w wyniku jego działalności istnieje zagrożenie dla środowiska. Ustawa przewiduje, że każdy, kto zauważy, że w wyniku działalności firmy istnieje realne zagrożenie, może poinformować o tym organ administracji (generalnie wojewodę). Ten z kolei zwraca się do firmy o podjęcie działań zapobiegawczych.
Ustawa zapewnienia możliwość zgłoszenia do organu ochrony środowiska przez osoby poszkodowane lub inne zainteresowane strony (np. organizacje społeczne zajmujące się ochroną środowiska) konieczności podjęcia przez sprawcę zagrożenia lub szkody działań zapobiegawczych lub naprawczych, a także wprowadzenie procedury rozpatrzenia zgłoszenia i podjęcia działań egzekucyjnych względem sprawcy. W wyniku zgłoszenia organy administracji muszą wszcząć postępowanie sprawdzające stan faktyczny. Nowe przepisy dotyczą jednak tylko szkód powstałych po 30 kwietnia 2007 r. Wszystkie szkody, które powstały wcześniej, będą naprawiane na dotychczasowych zasadach. Dlatego też ważne będzie określenie "stanu zerowego" i monitorowania zachodzących zmian, aby po określonym okresie czasu wykazać zaistnienie szkody.
W ramach realizacji projektu zostaną podjęte kompleksowe działania, które wzmocnią skuteczność ochrony środowiska, a także spowodują wzrost aktywnego i efektywnego korzystania z przepisów przez organizacje pozarządowe i obywateli, w szczególności poprzez działania na rzecz ochrony przyrody jakie umożliwia nowa ustawa.

Główne działania w projekcie to:
• organizacja szkolenia dla przedstawicieli organizacji pozarządowych (w szczególności zajmujących się ochroną przyrody i grup lokalnych) podejmujących działania związane z występującymi zagrożeniami dla środowiska,
• przygotowanie, promocję i dystrybucję bezpłatnej publikacji zawierającej m.in. materiały szkoleniowe, celem szerszego udostępnienia wiedzy nt. ustawy, w szczególności wśród organizacji społecznych zainteresowanych ochroną środowiska, administracji odpowiedzialnej za wdrażanie i egzekwowanie przepisów ochrony środowiska, przedsiębiorców potencjalnie odpowiedzialnych za szkody w środowisku, a także wśród ogółu społeczeństwa,
• zatrudnienie prawnika do udzielania bieżących informacji/porad nt. ustawy, prowadzenia konsultacji i postępowań administracyjnych w wybranych sprawach (case)
• prowadzenie 10 postępowań administracyjnych w sprawach, w których zaistniała (duża, istotna) szkoda w środowisku lub istnieje poważne zagrożenie wystąpienia takiej szkody, łącznie ze zleceniem niezależnych ekspertyz (przyrodniczych i/lub ekonomicznych)
• wykonanie ekspertyz (np. inwentaryzacji przyrodniczych) celem udokumentowania powstałych szkód w środowisku lub udokumentowania stanu bieżącego (wyjściowego) dla określenia skali ew. szkód w przyszłości
• publikację, promocję i dystrybucję raportu i realizacji projektu i praktycznego wdrażania przepisów ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie

Czas realizacji: I - X 2008

Zasięg projektu: ogólnopolski. 

Szczegółowych informacji udziela:
Anna Mendel, koordynator projektu,
ania@fwie.eco.pl,
tel. (012) 631 57 30 wew. 106

home | o projekcie | szkolenie | monitorowane obszary przyrodnicze | publikacje | poradnictwo prawne | kontakt |